گلوکونات سدیم چیست و از کاربردهای آن چه می دانید؟
گلوکونات سدیم، نمک سدیم اسید گلوکونیک است که از تخمیر گلوکز تولید می شود. این ماده یک جامد پودری کریستالی سفید رنگ است که در آب بسیار محلول است. این نمک غیر خورنده، غیر سمی، زیست تخریب پذیر و تجدید پذیر است و در برابر اکسیداسیون و کاهش حتی در دماهای بالا مقاوم است.
فهرست مطالب
ویژگی های فیزیکی و شیمیایی گلوکونات سدیم
- نامهای دیگر: سدیم دی گلوکونات، نمک سدیم D-گلوکونیک اسید
- فرمول شیمیایی: NaC6H11O7
- وزن مولکولی: 218.137
- در ساختار شیمیایی پنج گروه هیدروکسیل و یک گروه کربوکسیلیک اسید وجود دارد.
- ظاهر: پودر یا گرانول سفید تا برنزه.
- انحلال پذیری: بسیار محلول در آب، کمی محلول در اتانول.
- PH: بین 6.5 و 7.5
روش تولید گلوکونات سدیم
گلوکونات سدیم را می توان از واکنش اسید گلوکونیک (تولید شده توسط اکسیداسیون D-گلوکز، مشتق شده از نشاسته) و هیدروکسید سدیم سنتز کرد.
برنامه های کاربردی گلوکونات سدیم
گلوکونات سدیم یک افزودنی غذایی به شماره E576 است که با سایر گلوکونات‌ها که می‌توان از آنها به عنوان ماده مغذی استفاده کرد تفاوت دارد. گلوکونات سدیم یک عنصر چند منظوره است که می تواند در زمینه های بسیاری مورد استفاده قرار گیرد و معمولاً به دلیل خاصیت کلاتینگ برجسته آن در مصارف غذایی و صنعتی استفاده می شود. همچنین برای بافر PH و بهبود طعم در غذا استفاده می شود. کاربردهای آن در ادامه ذکر شده است:
صنایع غذایی
گلوکونات سدیم گرید غذایی را می توان به صورت زیر استفاده کرد:
- یک عامل جداکننده با کیلیت کردن یون های فلزی نامطلوب.
- بافر PH در نوشیدنی
- بهبود طعم و مزه نوشیدنی با پوشاندن مزه های خاص یا کاهش طعم تلخی شیرین کننده‌های مصنوعی، پروتئین سویا، مواد معدنی یا کافئین.
یک تثبیت کننده در فرآورده های گوشتی است که با افزایش ظرفیت نگهداری آب میان بافتی گوشت و جلوگیری از سفتی گوشت برش پذیری آن را بهبود می بخشد. غذاهایی که حاوی گلوکونات سدیم هستند عبارتند از:
- روکش های شیرینی وغلات، قنادی، محصولات شیلات، شیرین کننده های رومیزی،
- محصولات پروتئینی، سوپ، نمک، سس و ادویه جات ترشی جات، محصولات لبنی
داروسازی
می توان از آن به عنوان یک ماده کمکی به عنوان بافر و تنظیم کننده pH در محصولات زیر استفاده کرد:
- شربت ها
- سوسپانسیون ها
- قرص های قابل بلع
- کپسول های سخت
سدیم فریک گلوکونات در بخش پزشکی برای درمان بیماران مبتلا به کمبود آهن که از کم خونی رنج می برند، استفاده می شود. همچنین برای درمان بیماری مزمن کلیوی که در نهایت کلیه ها را از کار می اندازد، کاربرد دارد.
لوازم آرایشی
این ترکیب به عنوان یک کیلیت و تقویت کننده پوست در محصولات آرایشی و بهداشتی و مراقبت شخصی عمل می کند و معمولاً در محصولاتی مانند کرم صورت، صابون و خمیر دندان استفاده می شود.
علیرغم منشا قندی در مراقبت از پوست به عنوان یک ماده مصنوعی استفاده می شود و به عنوان یک عامل کیلیت عمل می کند. عوامل کیلیت موادی هستند که به یون های فلزی به منظور افزایش پایداری سایر مواد متصل می شوند. جالب است بدانید که بدن انسان به تنهایی گلوکونات تولید می کند تا به دریافت مواد مغذی از مواد معدنی کمک کند. این ترکیب در مراقبت از پوست علاوه بر اینکه یک عامل کیلیت کننده است، می تواند به عنوان یک مرطوب کننده نیز عمل کند.
مصارف صنعتی
این ترکیب با قدرت جذب خوب (بیش از EDTA، NTA و برخی دیگر از ترکیبات مرتبط) برای ترکیب با یون های فلزی دو و سه ظرفیتی مانند کلسیم، آهن، مس، آلومینیوم برای تشکیل کلات های پایدار و خارج کردن آنها از آب یا محلول در حالت قلیایی pH عمل می کند.
در آماده سازی بطری های شستشو استفاده می شود، جایی که به جلوگیری از تشکیل رسوب و حذف آن از شیشه کمک می کند. برای از بین بردن رسوبات آهکی از فلزات و سطوح دیگر از جمله رسوب شیر روی آهن گالوانیزه یا فولاد ضد زنگ، مناسب است. خاصیت جداسازی آهن در محدوده وسیعی از pH در صنعت نساجی مورد استفاده قرار می گیرد، جایی که از رسوب آهن جلوگیری می کند و همچنین برای کاهش وزن پارچه های پلی استر و پلی آمید نیز استفاده می شود.
در متالورژی برای زنگ زدایی قلیایی و همچنین در شستشوی دیوارهای رنگ شده و حذف رسوبات کربنات فلزی بدون ایجاد خوردگی استفاده می شود. همچنین به عنوان یک افزودنی برای سیمان در کنترل زمان گیرش و افزایش مقاومت در برابر آب کاربرد دارد.
یکی دیگر از کاربردهای صنعتی این نمک در تولید مواد شوینده معمولی خانگی است که شامل صابون ها، مواد شوینده، پاک کننده های پودری، پاک کننده های آلومینیومی و پاک کننده های شیشه می شود.
